مجسمه دوگو (به ژاپنی: 土偶) جایگاه ویژهای در تاریخ هنر ژاپن دارد و در ساختار زبانشناسی به معنای «شکل خاکی» است. دوگوها مجسمههای انسان-حیوان کوچکی هستند که حدود سالهای 400 تا 1400 قبل از میلاد در ژاپن ساخته شدهاند. تمام مجسمههای «دوگو» کشف شده، متعلق به دورهٔ جومون است و در دورههای بعدی، مشابه این مجسمهها ساخته نشده است. دوگوها بسته به نقطهٔ جغرافیایی که پس از خاکبرداری کشف شده و یا بازهٔ زمانی، از سبکهای مختلفی برخوردارند.
مجسمه دوگو در سراسر ژاپن به جز «اوکیناوا» ساخته شدهاند. برخی از محققان و نظریهپردازان بر این باورند که «دوگو» بهعنوان تمثال جادوگری ساخته شدهاند. برخی از محققان دیگر بر این باورند که گذشتگان از دوگوها بهعنوان یک ابزار جادویی برای رفع بلاها استفاده میکردهاند. به عنوان مثال اگر شخصی دچار مریضی میشده، دوگویی را نزد او آورده و بدینترتیب بیماری به دوگو منتقل میشده است.
مجسمه دوگو نماینده الههها و اساطیر ژاپن
اکثر دوگوها از خاک رس ساخته شدهاند و معمولاً بین 10 تا 30 سانتیمتر (4 تا 12 اینچ) ارتفاع دارند. به نظر میرسد که بیشتر مجسمهها بهصورت «تمثیل زنانه» طراحی شدهاند. چشمهای درشت، کمر کوچک و باسن پهن دوگوها، گواه این مسئله است. بیشتر آنها روی صورت، قفسه سینه و شانهها علائمی دارند که نشاندهندهٔ خالکوبی و برش احتمالی با «بامبو» است. بسیاری از محققان آنها را نماینده الههها و اساطیر ژاپنی میدانند. اکثر دوگوها شکم بزرگی دارند که به نظر میرسد مرتبط با بارداری است. برخی مورخان معتقدند مردمان جومون، دوگو را بهعنوان «الهه مادر» میشناختهاند.
موزه هنر «متروپولیتن» در استیتمنت نمایشی از یک مجسمهی دوگو چنین آورده است:
«دوگو مجسمهای متعلق به دورهٔ جومون است که برای همراهی با باروری و آیینهای شَمَنی ساخته شده است».
موزهٔ ملی تاریخ ژاپن تعداد کل دوگوها را تقریباً 15000 عدد تخمین میزند. درحالیکه روزنامهٔ تایمز ژاپن، این رقم را تقریباً 18000 عدد برآورد کرده است. اکثر دوگوها در شرق ژاپن یافت شدهاند و بهندرت میتوان آنها را در غرب ژاپن یافت.
کلام پایانی
بااینکه هنوز هدف از ساخت مجسمه دوگو ژاپن، بهصورت مشخص ناشناخته باقی مانده است، این مجسمهها یکی از مهمترین عناصر تاریخی هنر ژاپن قلمداد میشوند. لازمبهذکر است که دوگوها را نباید با اشیای خاکسپاری «حنیوای سفالی» در دورهٔ کوفون اشتباه گرفت. با خواندن سایر مقالات مربوط به تگ «هنر ژاپن» با دورهٔ تاریخی جومون و آثار بهجا مانده از هنر این کشور بیشتر آشنا خواهید شد.
ممنون از مطالب خوبتون