متاورس در سینما ، برای درک بهتر متاورس چه فیلم هایی ببینیم؟

Tomorrowland (2015)

فیلم Tomorrowland که در زبان فارسی به “سرزمین فردا” ترجمه شده است، همانطور که از نام آن برمی‌آید اشاره به سرزمینی دارد که آینده‌ی بشر در آن رقم می‌خورد. این فیلم که در سال 2015 اکران شده، به کارگردانی برد برد ” Brad Bird” و در ژانر علمی و تخیلی ساخته شده است. شاید در زمان اکران این فیلم، هنوز مفهومی به نام متاورس به وجود نیامده بود، اما با گذشت نزدیک به ده سال، می‌بینیم که تمام آن‌چه که در این فیلم علمی و تخیلی تصویر شده است، دریک قدمی ماست. این فیلم یکی از بهترین نمونه‌های به تصویر کشیدن مفهوم متاورس در دنیای سینما ست.

فیلم با روایت فرانک (جرج کلونی) آغاز می‌شود. جایی که به همراهی کیسی (برت رابرتسون) قصد دارند “رویا پردازان” را به سمت دنیای خیالی فرداها بفرستند، تا شاید سرنوشت بشر را تغییر بدهند. و اما پیش از این‌که بفهمیم روی صحبت آن‌ها با چه کسانی‌ست، داستان با یک فلاش بک به کودکی‌های فرانک بازمی‌گردد. جایی که او به عنوان یک پسربچه‌ی چند ساله در یک جشنواره‌ی ثبت اختراعات شرکت می‌کند تا از ماشین پرنده‌اش رونمایی کند. اما پیش از آن‌که اختراع ناکارآمد او، رویاهایش را به هم بریزد با دختربچه‌ای آشنا می‌شود که یک سنجاق سینه را به او هدیه می‌دهد. سنجاق سینه‌ای که مجوز ورود او به دنیای عجیب آینده است. دنیایی که بی شباهت به تعابیری که جهان متاورس داریم نیست.

فرانک در اولین مواجهه‌اش با دنیای آینده ( شما بخوانید متاورس) با آواتارهایی مواجه می‌‎شود که کاملا شبیه به انسان‌ها هستند. دختر بچه‌ای که یک ربات هوشمند از جهان آیندگان است، به واسطه‌ی این سنجاق سینه برای برخی از آدم‌ها دعوت‌نامه‌ای به جهان متاورس می‌فرستد. اما پیش از آن‌که روایت فرانک به سرانجام برسد، کیسی وارد صحبت شده و روایت خودش را آغاز می‌کند. کیسی که به واسطه‌ی شغل پدرش با تاسیسات فضایی ناسا در ارتباط است، سعی دارد که از شرایط شغلی آینده‌ی پدرش محافظت کند. زمانی که او بخشی از تاسیسات ناسا را غیر فعال می‌کند، هنوز نمی‌داند که آخرین شخصی است که می‌تواند دنیای آیندگان را نجات دهد.

رافی کاسیدی بازیگر جوان نقش انسان-ربات در این فیلم، از دنیای آیندگان می‌آید و به دنبال اصطلاحا رویاپردازانی است که بتوانند زمین و آینده‌ی حیات بشر را نجات دهند. او برای نجات جهان فیزیکی، باید انسانی را بیابد که نگاهی روشن و امیدوارانه به حیات زمین و انسان‌ها داشته باشد و دست بر قضا از بین تمامی آدم‌هایی که برایشان دعوتنامه به جهان متاورس می‌فرستد، هیچ یک این ویژگی را ندارند. اما با حضور کیسی شرایط به شکل دیگری رقم می‌خورد. کیسی در سفر ماجراجویانه‌ی خود به جهان متاورس، به آدرس خانه‌ی حقیقی فرانک می‌رسد. فرانک که از دنیای آیندگان یا همان جهان متاورس تبعید شده، متعهد شده است که قوانینی را بپذیرد که مهم‌ترین آن‌ها عدم حضور دوباره‌ی او در دنیای متاورس است. با این همه، به نظر می‌رسد تنها کیسی و نگاه خوشبینانه‌ی او به آینده، مسیر را برای نجات جهان هموار می‌کند.

ارتباط فیلم سینمایی Tomorrowland با متاورس

شاید واضح‌ترین تصاویری که فیلم به نمایش می‌گذارد و به نظر نشات گرفته از ذهنیت‌های متاورسی است، حضور آدم-ربات‌ها در فیلم است. شخصیت‌هایی که در واقع تنها کدهای صفر و یکی هستند و از جهانی فراواقعی به دنیای فیزیکی راه پیدا کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های فیلم که کاملا بیانگر شکلی از دنیای متاورس است، قصه‌ی تعقیب گریز فرانک و کیسی از دست ربات‌هاست. جایی که فرانک مجبور می‌شود با استفاده از کدهای مختلف، دائما در جهان‌های موازی حرکت کند و بدین شکل از دست ربات‌هایی که به دلیل نقض قوانین، قصد جان او را کرده‌‌اند بگریزد. و اما از همه مهمتر، شکل و شمایل دنیای متاورس است، سرزمینی بزرگ که با گندمزارهای طلایی پوشیده شده و در مرکزیت آن شهری است که آدم-ربات‌ها یا همان آواتارها در آن زندگی می‌کنند. برای هر انسانی شبیه به فرانک و کیسی، حضور در این دنیا و دیدن ساختمان‌هایی که معماری آن‌ها از قوانین فیزیکی تبعیت نمی‌کند، ماشین‌های پرنده و تمام عجایت به تصویر کشیده شده در این جهان، اعجاب انگیز است. همان‌طور که تصور ما از دنیای متاورس، بیشتر به خواب و رویا شباهت دارد.

The Matrix

سه گانه‌ی محبوب ماتریکس نیاز به معرفی ندارد. فیلم علمی تخیلی که به یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های اکشن تاریخ سینما بدل شده است. خواهران واچوفسکی (Lana Wachowski،Lilly Wachowski) سازندگان ماتریکس، شاید خودشان هم انتظار چنین اقبالی را برای فیلم‌شان نداشتند. لازم به ذکر است که همین امسال و پس از گذشت نزدیک به ده سال، چهارمین قسمت از ماتریکس منتشر شد که با نقدهای منفی فراوانی همراه بود. اما در این مقاله بیش از آن‌که بخواهیم به ماهیت هنری فیلم‌ها بپردازیم و آن‌ها را مورد نقد قرار دهیم، بیشتر به دنبال پیدا کردن تشابهات این فیلم‌ها با مفهوم متاورس هستیم. پس بدون توضیح اضافه‌ای سراغ ویژگی‌های منحصر به فرد ماتریکس که آن را به دنیای متاورس مرتبط می‌کند می‌پردازیم. اگر از هواداران متعصب سینما ی ماتریکس بگذریم، باید بگوییم که اکثر علاقه‌مدان به مفهوم متاورس ، علاقه‌ی زیادی به این سه‌گانه‌ی سینمایی دارند.

ارتباط فیلم سینمایی ماتریکس با متاورس

ماتریکس اسم دنیایی خیالی است که ما آن را همان متاورس می‌نامیم. فیلم ماتریکس با ارائه‌ی یک داستان فلسفی پیچیده، سعی دارد بین دنیای واقعی و دنیای خیالی ماتریکس (شما بخوانید متاورس) وجه تمایزی قائل شود. شخصیت اصلی ماتریکس یعنی همان نئو، اولین نفری است که به کدنویسی‌های پیچیده پی برده و درمیابد که در دنیایی شبیه به یک بازی کامپیوتری اثیر شده است. حتما قرص‌های قرمز و آبی فیلم ماتریکس را به یاد دارید. نقش این قرص‌ها در قصه‌ی ماتریکس، خط اتصال آدم‌-ربات‌ها به دنیای واقعی و جهان ماتریکس است. چیزی شبیه به اتصال و عدم اتصال ما به شبکه‌ی جهانی اینترنت. در واقع تا زمانی که نئو و سایر انسان-ربات‌ها قرص‌های آبی را مصرف کنند، در دنیای ماتریکس خواهند ماند و زمانی که انتخاب کنند که فرص‌های قرمز رنگ را مصرف کنند، به کالبد حقیقی خود بازخواهند گشت. گذشته از این‌ها مهم‌ترین ویژگی ماتریکس شباهت‎ش با بازی‌های کامپیوتری است. کاملا درست است که جا خالی دادن از شکلیک گلوله را فقط در فیلم‌های بالیوودی و بازی‌های کامپیوتری می‌بینیم. اما شاید دوراز انتظار نباشد که جهان متاورس نیز این قابلیت‌ها را برای ما فراهم کند.

Ready Player One (2018)

شاید واضح‌ترین تصویری که از مفهوم متاورس تاکنون در سینما و فیلم‌ها شاهد آن بوده‌ایم در فیلم “بازیکن شماره‌ی یک” به تصویر کشیده شده است. فیلم “Ready Player One” ساخته‌ی استیون اسپیلبرگ (Steven Allan Spielberg)، مرد بزرگ سینمای هالیوود است. این فیلم که بر اساس رمانی به همین نام ساخته شده است، با آینده نگری جهان متاورس را با ریز جزئیات به تصویر می‌کشد. فیلمی که بازیگران آن اغلب آواتارهایی هستند و نیمی از فیلم در جهان واقعی و نیمه‌ی دیگر آن در دنیایی خیالی به نام اولیپسیس ( شما بخوانید متاورس) شکل می‌گیرد.

فیلم روایت‌گر داستان تمام انسان‌هایی است که سعی در تصاحب دنیای اولیپسیس دارند. خالق این جهان خیالی یعنی شخصیتی به نام جیمز هالیدی، با طراحی یک بازی عجیب و سه مرحله‌ای سعی کرده تا پس از مرگ‌اش، تصاحب دنیای اولیپسیس را به دست شایسته ترین فرد بگذارد و بدین منظور تمامی آدم‌ها می‌بایست برای به دست آوردن سه کلید بازی که در سه مرحله‌ی متفاوت پنهان شده است، با یکدیگر رقابت کنند. رقابتی مرگبار که تمام آدم‌های جهان را درگیر کرده است.

ارتباط فیلم سینمایی “Ready Player One” با متاورس

شاید برای برخی از ما هنوز این مساله غیر قابل درک باشد که چگونه ممکن است که ما بتوانیم از تمامی حواس‌مان در جهان متاورس استفاده کنیم. فیلم بازیکن شماره‌ی یک به سادگی تمام این سوالات و ابهامات را برای ما برطرف خواهد کرد. در این فیلم ما شاهد آن خواهیم بود که چگونه عینک‌های VR، می‌تواند شکل و شمایل دنیای ما را تغییر دهد و اسباب سفر ما به جهانی خیالی را فراهم کند. بهتر است بگوییم دقیق‌ترین مشابهت‌هایی که تاکنون در سینما موفق شده جهان متاورس را برای ما به تصویر بکشد، در فیلم بازیکن شماره‌ی یک به تصویر کشیده شده است.

دغدغه‌مندی اسپیلبرگ و ترس و وحشتی که همه‌ی ما از جهان متاورس داریم، به خوبی در این فیلم تصویر شده است. اسپیلبرگ در این فیلم توانسته با خلق تصاویری از آینده، تفاوت‌های اساسی جهان امروز و جهان پس از بوچود آمدن متاورس را به تصویر بکشد. در این فیلم شاهد آدم‌هایی هستیم که برای امرار معاش و کار، سرگرمی و تفریح، ارتباطات معمول انسانی و در کل برای هر مصداقی که در جهان فیزیکی از نیازهای آدمی به شمار می‌رود، پا به جهان تازه‌ای می‌گذارند.

اما در این فیلم، جدا از تفکیک زیرکانه و دقیق جهان واقعی و جهان متاورس، توجه به برخی جزئیات قابل توجه است. جزئیاتی که ما همین حالا هم در بازارهای مالی کریپتو کارنسی و به واسطه‌ی کوین‌ها و توکن‌هایی که بر بستر بلاکچین عرضه می‌شود، با آن مواجه‌ایم. اگر توجه کرده باشید، در تمامی جنگ‌هایی که در اولیپسیس شکل می‌گیرد بر اثر مرگ هر یک از آواتارها، تعدادی سکه از بدنشان بیرون می‌ریزد. حتی به شکل زیرکانه‌ای اسامی انتخاب شده در این فیلم، شباهت‌های زیادی با کوین‌ها و توکن‌های مختلفی که امروزه در بستر بلاکچین معامله می‌شود دارد. می‌خواهم توجه شما را جلب کنم به آخرین مرحله از بازی، زمانی که آواتار “مگا گودزیلا” به میدان جنگ می‌آید.آیا این اسم شما را به یاد توکن‌هایی که همین امروز در بازارهای مالی کریپتو در حال معامله است نمی‌اندازد؟

 در فیلم Ready Player One  تمامی مناسبات مالی، تمامی وابستگی‌ها و آسیب شناسی‌هایی که جهان متاورس در آینده برای ما رقم خواهد زد، به تصویر کشیده شده است. اگرچه پیام واضح جیمز هالیدی به عنوان خالق اولییپسیس ( شما بخوانید متاورس) در پایان فیلم به ما متذکر می‌شود که تمام لذت‌های این جهان خیالی با لذت خوردن یک وعده غذای گرم در جهان واقعی برابری نمی‌کند.