نقد فیلم پدر 2020 : از زمانی که تیتراژ آغازین فیلم گذشت و اولین دیالوگ‌ها بین آنتونی (پدر) و آن (دختر) رد و بدل شد، حسی شبیه به دژاوو سراغم آمد. دیالوگ‌ها و فضای فیلم برام تکراری بود، با این که مطمئنم بودم اولین بار است که فیلم پدر 2020 را می‌بینم. تمام دیالوگ‌ها برایم آشنا بود و از همان ابتدا می‌دانستم که پدر آلزایمر دارد، اما مطمئنم بودم برای اولین بار است که این دیالوگ‌ها را از زبان هاپکینز و کلمن می‌شنوم! به حافظه‌ام شک کرده بودم و ترس به جانم افتاده بود.
خوشبختانه مدت زیادی نگذشت که یادم آمد، این دیالوگ‌ها را در یک نمایشنامه خوانده‌ام و همان لحظه سراغ قفسه‌ی کتابخانه ام رفتم و نمایشنامه ی پدر به قلم فلوریان زلر فرانسوی را از بین کتاب‌هایم بیرون کشیدم.نمایشنامه‌ی پدر به قلم فلوریان زلر، از مجموعه کتاب‌های درام معاصر فرانسوی از انتشارات علمی و فرهنگی که با ترجمه‌ی ساناز فلاح فرد منتشر شده. دوباره چند صفحه‌ی اول کتاب را ورق زدم تا مطمئن بشوم که اشتباه نمی‌کنم. خوشبختانه درست حدس زده بودم. تجربه‌ی حس عدم اعتماد به حافظه، چیزی که من در لحظات آغازین فیلم با آن مواجه بودم، جنون‌آور و وهم آلود است. دنیایی از سوال‌های بی‌جواب و حس عدم قطعیت در مورد تمام چیزهایی که می‌دانی، حس عمیقا غم‌انگیز و عجیبی است که زلر در فیلم پدر، به زیبایی آن را تصویر کرده است.
نقد فیلم پدر (The Father (2020
در نقد فیلم پدر 2020 باید بگویم پایبند بودن به نمایشنامه برای زلر به قدری مهم بوده که در ساخت فیلم، تا اندازه‌ای فضاها را محدود کرده است. البته او به خوبی می‌داند که چه می‌خواهد. دیالوگ‌ها و موقعیت‌ها کاملا شبیه به نمایشنامه است و تنها تفاوتی که در فیلم ایجاد شده، تغییر لوکیشن‌هاست که می‌توانست حتی متنوع‌تر هم باشد. در تمام صحنه‌های نمایشنامه، مختصات صحنه ثابت است و تقریبا 80% از فیلم هم در یک لوکیشن ثابت ( خانه‌ی آن ) گرفته شده. جا دارد بگویم لوکیشن خانه و آسایشگاه، در اواخر فیلم هنرمندانه در هم ادغام می‌شود. هنر ناب فلوریان زلر در ادغام کردن همین فضاهاست. سلسله اتفاقاتی که بدون در نظر گرفتن تطابق زمانی، ذهن بیمار و خطاکار یک بیمار آلزایمری یعنی پدر را به تصویر می‌کشد. البته به نظر می‌رسد زلر با استفاده از این قصه و فضاسازی‌ها، از تعریف شرایط دشوار مراقبت از یک بیمار آلزایمری فراتر رفته و خواسته حرف‌های مهم‌تری بزند.
فراموشی حالت‌های مختلفی دارد. برای فراموش کردن یا به خاطر سپردن چیزها، دو عامل مهم وجود دارد. میزان اهمیت و زمان. هر چیزی در زندگی ما از اهمیت خاصی برخوردار است. فراموش کردن چیزهای بی اهمیت یا کم اهمیت، یک امر طبیعی است، اما وقتی که مسائل مهم فراموش شوند، مستقیما هویت و فردیت شخص را مورد هدف قرار می‌دهند. ما در طول فیلم شاهد تعاریف مختلفی از پدر در مورد خودش هستیم. تعاریفی که هر بار عوض می‌شوند و باعث تعجب بیشتر دختر می‌شود. پدر در جایی یک رقصنده‌ی تاپ دنس می‌شود و در جایی دیگر، یک مهندس باهوش. انگار پدر برای تعریف خودش، هر بار حفره‌های خالی در مغزش را با یک چیز ساختگی پر می‌کند. اما مساله‌ی دیگر زمان است. به طور معمول حافظه‌ی ما در مقابل زمان، مقاومتش را از دست می‌دهد. شاید برای همین است که آنتونی در فیلم (The Father (2020, دو دستی چسبیده به ساعتش. جابجا شدن تطابق زمانی خاطرات به یاد مانده در ذهن هم یکی دیگر از بحران‌های حافظه است که زلر در فیلم پدر 2020 به زیبایی توانسته با جابجایی شخصیت‌ها، این ترس را به نمایش بگذارد.
فیلم (The Father (2020 ترسناک است. چرا که از زاویه‌‌ی دید یک بیمار آلزایمری همه چیز را به نمایش می‌گذارد. هیچ چیزی در این فیلم یک واقعیت مطلق نیست و حتی شخصیت‌ها در خلال اتفاقات، دائما در حال گردش هستند. اما تنها چیزی که با قطعیت مشخص است، زوال عقلی آنتونی پیر است که واقعا دردناک و غم انگیز است. در جایی از فیلم، آنتونی با گریه می‌گوید « دارم همه چیز رو از دست می‌دم» و چقدر غم انگیز است دیدن مردی که دارد ذره ذره، همه چیزش را از دست می‌دهد. تعبیر زیبایی درختی که شاخه‌هایش را از دست می‌دهد و پایان‌بندی فیلم که از پنجره‌ی آسایشگاه، دوربین به سمت باغ پر از درختان سرسبز حرکت می‌کند، از هنرنمایی‌های زلر نمایشنامه نویس است.
با دیدن فیلم فهمیدم که زلر به همان اندازه که نمایشنامه نویس قدرتمندی است، فیلم ساز قهاری هم هست. فیلم (The Father (2020 به قدری خوش ساخت است که از بین فیلم‌های سال گذشته، شش نامزدی اسکار و چهار نامزدی گلدن گلوب برای آن کم به نظر می‌رسد. آنتونی هاپکینز جوری از پس نقش برآمده، انگار نه انگار که 86 سال سن دارد! اما زیباتر از آن، بازی چشمگیر الیویا کلمن است. بغض‌های عجیب او در تمامی لحظات فیلم را می‌توان از میمیک صورتش خواند و چشم‌های غمگینش در کمال تعجب، به قدری واقعی به نظر می‌رسد که انگار لحظه به لحظه‌ی فیلم را زندگی می‌کند. در نقد فیلم (The Father (2020 باید گفت، علاوه بر کارگردانی و بازی‌های فوق‌العاده، تدوین، طراحی صحنه و موسیقی فوق‌العاده که تماما در خدمت فضای فیلم است، از نقاط قوت آن به حساب می‌آید.
کلام آخر
نقد فیلم پدر 2020 می‌تواند طوماری طولانی و طویل باشد. چرا که مضامین عمیق و پرداخت درست به آن، تاثیر شگرفی روی هر بیننده می‌گذارد. فیلم (The Father (2020 , با این که داستان فراموشی را روایت می‌کند، به سادگی فراموش نمی‌شود. کافی است تنها یک بار به تماشای این فیلم بنشینید، تا برای مدت‌ها در حافظه تان ثبت شود. پدر بی شک یکی از بهترین فیلم‌های سال است.
نظرات کاربران