آلفرد نوبل منافع فرهنگی زیادی داشت. در اوایل جوانی، او علائق ادبی خود را گسترش داد که در طول زندگی او نیز ادامه داشت. کتابخانه وی از مجموعه‌ای گسترده و بزرگ از ادبیات به زبان‌های مختلف تشکیل شده بود. وی در سال‌های آخر زندگی، خود به عنوان نویسنده تلاش کرد و داستان‌نویسی را آغاز کرد. ادبیات، چهارمین جایزه نوبل بود که در وصیت‌نامه خود از آن نام برد. در این مقاله به معرفی تمامی برندگان جایزه نوبل ادبیات از سال 1901 تا امروز خواهیم پرداخت.
تمامی برندگان جایزه نوبل ادبیات از آغاز تا کنون
جایزه نوبل ادبیات یک جایزه ادبیات سوئدی است که سالانه از سال 1901 به نویسنده‌ای از هر کشوری اعطا می‌شود که به قول آلفرد نوبل صنعت‌گر سوئدی: “در زمینه ادبیات برجسته‌ترین در جهت ایده‌آلیستی باشد.”
اگرچه گاهی اوقات از آثار منفرد به عنوان مورد توجه خاص یاد می‌شود، اما این جایزه براساس مجموعه کارهای یک نویسنده به طور کلی تعیین می‌شود.
در 27 نوامبر 1895 ، آلفرد نوبل آخرین وصیت نامه خود را امضا کرد و بیشترین سهم از ثروت خود را به یک سری از جوایز معروف به جایزه نوبل داد. همان‌طور که در وصیت‌نامه نوبل شرح داده شد، یک قسمت به “شخصی که در زمینه ادبیات برجسته‌ترین اثر را در جهت ایده‌آل تولید کرده است” اختصاص داده شد.
113 نوبل ادبیات از سال 1901 اهدا می شود. این هفت بار اهدا نشده است: در 1914 ، 1918 ، 1935 ، 1940 ، 1941 ، 1942 و 1943.
چرا در آن سال‌ها جوایز ادبیات اهدا نمی‌شد؟
در اساسنامه بنیاد نوبل آمده است: “اگر هیچ یک از آثار مورد بررسی از اهمیت مندرج در بند اول برخوردار نباشد، مبلغ جایزه تا سال بعد ذخیره می‌شود. اگر حتی در آن صورت، جایزه قابل اهدا نباشد، مبلغ به بودجه محدود بنیاد اضافه می‌شود. “
در طول جنگ جهانی اول و دوم ، جوایز نوبل کمتری اهدا شد.
جایزه نوبل ادبیات اشتراکی
جایزه نوبل ادبیات فقط در چهار بار بین دو نفر تقسیم شده است. به اشتراک گذاشتن جایزه نوبل یک پدیده رایج‌تر در سایر دسته‌های جایزه نوبل است.
- 1904 – فردریک میسترال ، خوزه اگگاری
- 1917 – کارل Gjellerup ، هنریک پونتوپیدان
- 1966 – شموئل آگنون ، نلی ساکس
- 1974 – ایویند جانسون ، هری مارتینسون
چرا نوبل ادبیات به ندرت بین دو نفر تقسیم می‌شود؟ آخرین بار در سال 1974 بود.
احتمالاً متعلق به ذات ادبیات است. جوایز علمی غالباً به صورت مشترک اعطا می‌شوند. عموما به این خاطر دستاورد مشترک چند دانشمند است یا برای انجام کارهایی که به یک‌دیگر بسیار نزدیک هستند اعطا می‌شود.
(پاسخ پیتر انگلوند، دبیر دائمی آکادمی سوئد ، ژوئن 2009 – مه 2015)
آکادمی جایزه نوبل در سوئد تصمیم می‌گیرد که چه کسی جایزه نوبل ادبیات را دریافت کند. آکادمی نام برنده را در اوایل ماه اکتبر اعلام می‌کند. این یکی از پنج جایزه نوبل است که با وصیت نامه آلفرد نوبل تاسیس شده است. در برخی موارد این جایزه به سال بعد موکول شده است ، آخرین بار در سال 2018.
لیست برنده‌های جایزه نوبل ادبیات از ابتدا تاکنون
1901 – Sully Prudhomme؛ اولین برنده جایزه نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات 1901 به سولی پرودوم در تقدیر ویژه از “ترکیب شاعرانه‌اش، که شاهدی از آرمان گرایی والا، کمال هنری و ترکیبی نادر از ویژگی‌های قلب و عقل است” اهدا شد.
1902 – Christian Matthias Theodor Mommsen
جایزه 1902 به کریستین ماتیاس تئودور مومسن “بزرگترین استاد هنر تاریخ نویسی، با اشاره ویژه به اثر ماندگار او، تاریخ رم” اعطا شد.
1903 – Bjørnstjerne Martinus Bjørnson
جایزه نوبل ادبیات 1903 به Bjørnstjerne Martinus Bjørnson اعطا شد “به عنوان ادای احترامی به شعر نجیب، باشکوه و همه کاره او، که با طراوت الهام و خلوص نادر روح او متمایز شده است.”
1904 – Frédéric Mistral و José Echegaray y Eizaguirre
جایزه سال 1904 به دو نفر اعطا شد.
فردریک میسترال به دلیل “به رسمیت شناختن اصالت تازه و الهام واقعی از تولیدات شاعرانه‌اش، که صادقانه منعکس‌کننده مناظر طبیعی و روح بومی مردم او است و علاوه بر این، کار قابل توجه او به عنوان یک فیلسوف “
و همچنین تقدیم شد به خوزه ایگگرای و ایزاگوئر برای “به رسمیت شناختن نوشته‌های متعدد و درخشان که به روشی فردی و اصیل احیا‌کننده سنت‌های بزرگ درام اسپانیایی بوده‌اند“
1905 – Henryk Sienkiewicz
جایزه نوبل ادبیات 1905 “به دلیل شایستگی‌های برجسته او به عنوان یک حماسه‌نویس” به هنریک سیانکیویچ اعطا شد.
1906 – Giosuè Carducci
جایزه نوبل ادبیات 1906 به جوسوئه کاردوچی اعطا شد “نه تنها با توجه به آموزندگی عمیق و تحقیقات انتقادی، بلکه بیش از هر چیز ادای احترامی به انرژی خلاق، طراوت سبک و نیروی غنایی است که شاهکارهای شاعرانه وی را متمایز می‌کند.”
1907 – Rudyard Kipling
جایزه نوبل ادبیات 1907 به رودیار کیپلینگ “با توجه به قدرت مشاهده، اصالت تخیل، نیرومندی عقاید و استعداد قابل توجه در روایت که ویژگی‌های این نویسنده مشهور جهان است” اهدا شد.
1908 – Rudolf Christoph Eucken دهمین برنده نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات سال 1908 اهدا شد به رودولف کریستوف اوکن برای “به رسمیت شناختن جستجوی جدی او برای یافتن حقیقت، قدرت نفوذ اندیشه، دامنه دید وسیع و نیرویی که در آثار متعدد خود از فلسفه ایده‌آلیستی برای زندگی حمایت کرده و توسعه داده است.”
1909 – Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf
جایزه سال 1909 اهدا شد به Selma Ottiliaبرای “قدردانی از آرمان‌گرایی والا، تخیل روشن و درک معنوی که مشخصه نوشته‌های اوست.”
1910 – Paul Johann Ludwig Heyse
جایزه نوبل ادبیات سال 1910 اهدا شد به Paul Johann Ludwig Heyse “به عنوان ادای احترامی به هنرمندانی کامل، مملو از آرمان‌گرایی، که او در طول فعالیت طولانی خود به عنوان شاعر غزل، نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس و نویسنده داستان‌های کوتاه مشهور جهان نشان داده است“
1911 – Count Maurice (Mooris) Polidore Marie Bernhard Maeterlinck
جایزه نوبل ادبیات سال 1911 اهدا شد به کنت موریس پولیدور ماری برنارد ماترلینک “برای قدردانی از فعالیت‌های ادبی چند‌جانبه به ویژه از آثار نمایشی او که با تخیل عظیم و با حس شاعرانه که گاهی اوقات در لباس افسانه بیان شد.“
1912 – Gerhart Johann Robert Hauptmann
جایزه نوبل ادبیات سال 1912 اهدا شد به Gerhart Johann Robert Hauptmann “برای به رسمیت شناختن تولید مثمر ثمر، متنوع و برجسته او در قلمرو هنر نمایشی”
1913 – Rabindranath Tagore
جایزه سال 1913 اهدا شد به رابیندرانات تاگور “به دلیل احساسات عمیق، تازگی و زیبایی که به وسیله آن با مهارت کامل، اندیشه شاعرانه خود را که با کلمات بیان شده است، بخشی از ادبیات غرب کرده است“
1914 –جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد!
1915 – Romain Rolland برنده جایزه نوبل ادبیات 1915
جایزه سال 1915 اهدا شد به رومن رولان “به عنوان ادای احترامی به ایده‌آلیسم والای تولیدات ادبی او و همدلی و عشق به حقیقت که با آن انواع مختلف انسانها را توصیف کرده است“
1916 – Carl Gustaf Verner von Heidenstam
جایزه نوبل ادبیات سال 1916 اهدا شد به کارل گوستاف ورنر فون هایدنستام جهت “به‌رسمیت‌شناختن اهمیت او به عنوان نماینده برجسته دوره جدیدی در ادبیات“
1917 – Karl Adolph Gjellerup و Henrik Pontoppidan
جایزه سال 1917 به صورت مشترک به کارل آدولف گیلروپ “برای شعر متنوع و غنی او که از ایده‌آل‌های عالی الهام گرفته است” و هنریک پونتوپیدان “به خاطر توصیف معتبرش از زندگی امروزی در دانمارک” اهدا شد.
1918 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1919 – Carl Friedrich Georg Spitteler
جایزه نوبل ادبیات سال 1916 اهدا شد به کارل فردریش گئورگ اسپیتلر “با تقدیر ویژه از حماسه او، بهار المپیک ( یا بهار آسمانی)”
1920 – Knut Pedersen Hamsun
جایزه نوبل ادبیات سال 1920 اهدا شد به کنوت هامسون “برای اثر برجسته او به نام رمان میوه‌های زمین“
1921 – Anatole France
جایزه نوبل ادبیات سال 1921 اهدا شد به آناتول فرانس جهت “به رسمیت شناختن دستاوردهای درخشان ادبی او، که دارای ویژگی‌های اشراف به سبک، همدلی عمیق انسانی، لطف و خلق‌و‌خوی فرانسوی واقعی است”
1922 – Jacinto Benavente
جایزه نوبل ادبیات سال 1922 اهدا شد به Jacinto Benavente “به خاطر شیوه ای شاد که در آن به سنت‌های درخشان درام اسپانیایی ادامه داده است”
1923 – William Butler Yeats
جایزه نوبل ادبیات سال 1923 اهدا شد به ویلیام باتلر ییتس “به خاطر شعرهای الهامبخش او که به شکلی کاملاً هنری روح یک ملت را بیان می‌کند“
1924 – Wladyslaw Stanislaw Reymont
جایزه نوبل ادبیات سال 1924 اهدا شد به ولادیسلاو استانیسلاو ریمونت “به خاطر حماسه بزرگ ملی‌اش، دهقانان”
1925 – George Bernard Shaw
جایزه نوبل ادبیات سال 1925 اهدا شد به جرج برنارد شاو “برای کار او که هم ایده‌آلیسم و هم انسانیت را نشان می‌دهد. هجو تحریک‌کننده آن غالباً با زیبایی منحصر به فرد شعری القا می‌شود“
1926 – Grazia Deledda
جایزه نوبل ادبیات سال 1926 اهدا شد به گراتزیا دلدا “به خاطر نوشته‌های الهامبخش و آرمان‌گرایانه‌اش که با وضوح زندگی در جزیره زادگاهش را تصویر می‌کند و با عمق و همدردی با مشکلات انسانی برخورد می‌کند“
1927 – Henri Bergson
جایزه سال 1927 اهدا شد به آنری برگسون برای”به رسمیت شناختن ایده‌های غنی و سرزنده و مهارت درخشان ارائه شده توسط او”
1928 – Sigrid Undset
جایزه سال 1928 اهدا شد به سیگرید اوندست “عمدتاً به خاطر توصیفات قدرتمند خود از زندگی شمال اروپا در قرون وسطی“
1929 – Thomas Mann
جایزه سال 1929 اهدا شد به توماس مان “عمدتاً به خاطر رمان بزرگش، بودنبروکس، که به عنوان یکی از آثار کلاسیک ادبیات معاصر ، به طور پیوسته افزایش یافته است“
1930 – Sinclair Lewis
جایزه سال 1930 اهدا شد به سینکلر لوئیس “به خاطر هنر توصیفی پرتحرک و گرافیکی و توانایی ایجاد خلاقیت و شوخ طبعی و انواع جدیدی از شخصیت‌ها“
1931 – Erik Axel Karlfeldt
جایزه نوبل در ادبیات سال 1931 اهدا شد به اریک آکسل کارلفلدت به خاطر مجموع اشعارش
1932 – John Galsworthy
جایزه سال 1932 اهدا شد به جان گالزوردی “به دلیل هنر برجسته روایی‌اش که بالاترین شکل خود را در افسانهForsyte نشان داد”
1933 – Ivan Alekseyevich Bunin
جایزه سال 1933 اهدا شد به ایوان الكسئویچ بونین “به خاطر هنری كه با آن سنت‌های كلاسیک روسی را در نثر‌نویسی انجام داده است“
1934 – Luigi Pirandello
جایزه سال 1934 اهدا شد به لوئیجی پیراندلو “به خاطر احیای جسورانه و هوشمندانه هنر نمایشی“
1935 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1936 – Eugene Gladstone O’Neill
جایزه سال 1936 اهدا شد به یوجین گلدستون اونیل “به خاطر قدرت، صداقت و احساسات عمیق آثار نمایشی او که مفهوم اصلی تراژدی را در بر می‌گیرد”
1937 – Roger Martin du Gard
جایزه سال 1937 اهدا شد به روژه مارتن دوگار “به خاطر قدرت هنری و حقیقتی که در آن در چرخه رمان Les Thibault خود‌درگیری انسانی و همچنین برخی از جنبه‌های اساسی زندگی معاصر را به تصویر کشیده است“
1938 – Pearl Buck
جایزه سال 1938 اهدا شد به پرل باک “به خاطر توصیفات غنی و حماسی‌اش از زندگی دهقانی در چین و شاهکارهای زندگی نامه‌اش“
1939 – Frans Eemil Sillanpää
جایزه سال 1939 اهدا شد به فرانس امیل سیلانپا “به دلیل درک عمیق او از دهقانان کشورش و هنری نفیس که وی شیوه زندگی آنها و رابطه آنها با طبیعت را به تصویر کشیده است“
1940 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1941 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1942 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1943 – جایزه نوبل ادبیات در این سال به کسی اهدا نشد
1944 – Johannes Vilhelm Jensen
جایزه سال 1944 اهدا شد به یوهانس ویلهلم ینسن “به دلیل قدرت نادر و تخیل شاعرانه‌اش که یک کنجکاوی فکری از دامنه وسیع و یک سبک جسورانه و تازه خلاقانه را با هم ترکیب می‌کند“
1945 – Gabriela Mistral
جایزه سال 1945 اهدا شد به گابریلا میسترال “به خاطر غزل‌هایش که با الهام از احساسات قدرتمند، نام او را به نمادی از آرمان‌خواهی کل جهان آمریکای لاتین تبدیل کرده است“
1946 – Hermann Hesse
جایزه سال 1946 اهدا شد به هرمان هسه “برای نوشته‌های الهامبخش او که نمونه‌هایی از آرمان‌های کلاسیک بشردوستانه و کیفیت بالای سبک است“
1947 – André Paul Guillaume Gide
جایزه سال 1947 اهدا شد به آندره ژید “به خاطر نوشته‌های جامع و هنرمندانه‌اش که در آن مشکلات و شرایط انسانی با عشق بی‌باک به حقیقت و بینش شدید روانشناختی ارائه شده است“
1948 – Thomas Stearns Eliot
جایزه سال 1948 اهدا شد به توماس الیوت “به خاطر سهم برجسته و پیشگامش در شعر امروز“
1949 – William Faulkner
جایزه سال 1949 اهدا شد به ویلیام فاکنر “به دلیل سهم قدرتمند و هنری منحصر به فردش در رمان مدرن آمریکایی”
1950 – Earl (Bertrand Arthur William) Russell
جایزه سال 1950 اهدا شد به برتراند راسل به خاطذ”به رسمیت شناختن متنهای متنوع و قابل توجهی که در آنها از آرمان‌های بشردوستانه و آزادی اندیشه حمایت می‌کند“
1951 – Pär Fabian Lagerkvist
جایزه سال 1951 اهدا شد به پرلاگر کویست “به خاطر نشاط هنری و استقلال واقعی ذهن که در شعر خود تلاش می‌کند پاسخ سوالات جاویدان بشر را پیدا کند“
1952 – François Mauriac
جایزه سال 1952 اهدا شد به فرانسوا موریاک “به دلیل بینش معنوی عمیق و شدت هنری که در رمان‌هایش به درام زندگی بشر نفوذ کرده است“
1953 – Sir Winston Leonard Spencer Churchill
جایزه سال 1953 اهدا شد به سر وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل “به خاطر تسلط بر توصیف تاریخی و بیوگرافی و همچنین سخن‌وری درخشان در دفاع از ارزش‌های والای انسانی“
1954 – Ernest Miller Hemingway
جایزه سال 1954 اهدا شد به ارنست میلر همینگوی “به خاطر تسلط بر هنر روایت‌گری که اخیرا در کتاب پیرمرد و دریا نشان داده شده است و تأثیر آن بر سبک معاصر“
1955 – Halldór Kiljan Laxness
جایزه سال 1955 اهدا شد به هالدور لاکسنس “به خاطر حماسه قدرتمندی که هنر بزرگ روایی ایسلند را تجدید کرده است“
1956 – Juan Ramón Jiménez
نوبل سال 1956 در ادبیات اهدا شد به خوآن رامون خیمنس “به خاطر شعر غنایی که در زبان اسپانیایی نمونه‌ای از روحیه بالا و خلوص هنری است“
1957 – Albert Camus
جایزه نوبل ادبیات سال 1957 اهدا شد به آلبر کامو “به دلیل تولیدات ادبی مهم او که با جدیتی روشن‌بینانه مشکلات وجدان بشر را در زمان ما روشن می‌کند”
1958 – Boris Leonidovich Pasternak
جایزه نوبل ادبیات سال 1958 اهدا شد به باریس پاسترناک “برای موفقیت مهم او در شعر غنایی معاصر و در زمینه سنت حماسی بزرگ روسیه“
1959 – Salvatore Quasimodo
جایزه سال 1959 اهدا شد به سالواتوره کوآزیمودو “به خاطر شعر غنایی‌اش، که با آتش کلاسیک بیانگر تجربه غم‌انگیز زندگی در دوران ماست“
1960 – Saint-John Perse
جایزه سال 1960 اهدا شد به سنت جان پرسه “به خاطر پرواز سر به فلک کشیده و تصویرهای برانگیزاننده شعر او که به روشی بصیرانه شرایط زمان ما را منعکس می‌کند“
1961 – Ivo Andric
جایزه سال 1961 اهدا شد به ایوو آندریچ “برای نیرویی حماسی که با آن مضامین را ردیابی کرده و سرنوشت‌های انسانی را که از تاریخ کشورش ترسیم کرده است“
1962 – John Steinbeck برنده سرشناس جایزه نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات سال 1962 اهدا شد به جان اشتاین بک “به خاطر نوشته‌های واقع بینانه و تخیلی‌اش، با ترکیب آنها در حالی که باعث ایجاد شوخی دلسوزانه و درک شدید اجتماعی می‌شوند“
1963 – Giorgos Seferis
جایزه سال 1963 اهدا شد به گیورگوس سفریس “به خاطر نوشته‌های غنایی برجسته‌اش الهام گرفته از احساسی عمیق نسبت به دنیای فرهنگ یونان“
1964 – Jean-Paul Sartre
جایزه نوبل ادبیات سال 1964 اهدا شد به ژان پل سارتر “برای کاری که سرشار از ایده‌ها و پر از روح آزادی و جستجوی حقیقت بود و تأثیر گسترده‌ای بر عصر ما داشته است“
1965 – Mikhail Aleksandrovich Sholokhov
جایزه سال 1965 اهدا شد به میخائیل شولوخف “به خاطر قدرت هنری و درستی كه با آن در حماسه خود درباره Don ، بیانگر مرحله‌ای تاریخی از زندگی مردم روسیه است“
1966 – Shmuel Yosef Agnon و Nelly Sachs
جایزه سال 1966 به 2 نفر تعلق گرفت.
به شموئل یوسف آگنون “به خاطر هنر داستانی بسیار عمیق و دارای نقوش از زندگی مردم یهود“
و
به نلی زاکس “برای نوشتن برجسته و غنایی و دراماتیک خود که سرنوشت اسرائیل را با قدرت تفسیر می‌کند”
1967 – Miguel Angel Asturias
جایزه سال 1967 اهدا شد به میگل آنخل آستوریاس “به خاطر موفقیت برجسته ادبی او که ریشه در صفات و سنت‌های ملی مردم سرخ‌پوست در آمریکای لاتین دارد”
1968 – Yasunari Kawabata
جایزه سال 1968 اهدا شد به یاسوناری کاواباتا “به خاطر تسلط در روایت که با حساسیت زیادی ذات ذهن ژاپنی را بیان می‌کند”
1969 – Samuel Beckett درام نویس برنده جایزه نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات سال 1969 اهدا شد به ساموئل بکت “برای نوشتن در اشکال جدید برای رمان و درام که در فقر انسان مدرن اوج می‌گیرد”
1970 – Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn
جایزه سال 1970 اهدا شد به آلکساندر سولژنیتسین “به خاطر نیروی اخلاقی كه با آن سنت‌های ضروری ادبیات روسیه را دنبال كرده است”
1971 – Pablo Neruda
جایزه سال 1971 اهدا شد به پابلو نرودا “برای شعری که با یک نیروی اساسی سرنوشت و رویاهای یک قاره را زنده می‌کند“
1972 – Heinrich Böll
جایزه سال 1972 اهدا شد به هاینریش بل “برای نویسندگی او که از طریق ترکیب دیدگاه گسترده در مورد زمان خود و مهارت حساس در شخصیت‌پردازی به تجدید ادبیات آلمان کمک کرده است“
1973 – Patrick White
جایزه سال 1973 اهدا شد به پاتریک وایت “برای یک هنر داستانی حماسی و روانشناختی که اقلیم جدیدی را وارد ادبیات کرده است”
1974 – Eyvind Johnson و Harry Martinson برندگان مشترک جایزه نوبل ادبیات
جایزه نوبل در ادبیات سال 1974 به 2 نفر تعلق گرفت:
ایویند جانسون “برای یک هنر روایی، دورنمایی در سرزمین‌ها و اعصار، در خدمت آزادی“
1975 – Eugenio Montale
جایزه سال 1975 اهدا شد به اوژنیو مونتاله “برای شعر متمایز او که با حساسیت هنری بسیار، ارزش‌های انسانی را تحت عنوان نگاهی به زندگی بدون هیچ توهم تفسیر کرده است“
1976 – Saul Bellow
جایزه سال 1976 اهدا شد به سال بلو “برای درک انسانی و تجزیه و تحلیل ظریف فرهنگ معاصر که در کار او ترکیب شده است”
1977 – Vicente Aleixandre
جایزه سال 1977 اهدا شد به ویسنته آله‌ایخاندره “برای نوشتن یک شعر خلاقانه که شرایط انسان را در جهان و جامعه امروزی روشن می‌کند و در عین حال نشان‌دهنده تجدید بزرگ سنت‌های شعر اسپانیایی در طول جنگ است“
1978 – Isaac Bashevis Singer
جایزه سال 1978 اهدا شد به ایزاک بشویس سینگر “به خاطر هنر داستانی پرشور خود که با ریشه در یک سنت فرهنگی لهستانی-یهودی، شرایط جهانی بشر را به زندگی می‌آورد”
1979 – Odysseus Elytis
جایزه نوبل ادبیات سال 1978 اهدا شد به ادیسه الیتیس “برای شعر او که در برابر پس زمینه سنت یونان با قدرت حسی و روشنفکری، مبارزه انسان مدرن برای آزادی و خلاقیت را به تصویر می‌کشد“
1980 – Czeslaw Milosz
جایزه سال 1980 اهدا شد به چسواو میوش “که با بینش بدون سازش وضعیت انسان را در دنیای درگیری شدید تصویر می‌کند “
1981 – Elias Canetti
جایزه سال 1981 اهدا شد به الیاس کانتی “برای نوشته‌هایی که با چشم‌انداز گسترده ایده‌های فراوان و قدرت هنری مشخص شده است“
1982 – Gabriel García Márquez
جایزه سال 1982 اهدا شد به گابریل گارسیا مارکز “برای رمان‌ها و داستان‌های کوتاه او که در آن روایت‌های خارق‌العاده و واقع‌گرایانه در دنیایی از تخیل غنی ساخته‌شده‌اند و نشان‌دهنده زندگی و درگیری‌های یک قاره است”
1983 – William Golding
جایزه سال 1983 اهدا شد به ویلیام گلدینگ “برای رمان‌هایش که با درایت هنر روایی واقع‌گرایانه و تنوع و جهانی‌بودن اسطوره، وضعیت انسان در دنیای امروز را روشن می‌کند“
1984 – Jaroslav Seifert
جایزه سال 1984 اهدا شد به یاروسلاو سیفرت “برای شعر او که از طراوت، احساسات و ابتکار غنی برخوردار استو تصویری آزادکننده از روح تسخیر‌ناپذیر و همه‌کاره‌بودن انسان ایجاد می‌کند”
1985 – Claude Simon
جایزه نوبل ادبیات سال 1985 اهدا شد به کلود سیمون “که در رمان خود خلاقیت شاعر و نقاش را با آگاهی عمیق‌تر از زمان در ترسیم وضعیت انسان ترکیب می‌کند“
1986 – Wole Soyinka
جایزه سال 1986 اهدا شد به وله سوینکا “که در یک منظر فرهنگی گسترده و با مظاهر شاعرانه درام وجودی است.
1987 – Joseph Brodsky
جایزه سال 1987 اهدا شد به جوزف برودسکی “برای یک نویسندگی همه جانبه آغشته به وضوح اندیشه و شدت شاعرانه”
1988 – Naguib Mahfouz
جایزه سال 1988 اهدا شد به نجیب محفوظ “که از طریق کارهای غنی، هنر روایی عربی را شکل داده است که در مورد همه بشریت صدق می‌کند”
1989 – Camilo José Cela
جایزه سال 1989 اهدا شد به کامیلو خوزه سلا “برای نثری غنی و فشرده که با دلسوزی دیدگاه چالش‌برانگیزی از آسیب‌پذیری انسان را نشان می‌دهد”
1990 – Octavio Paz
جایزه نوبل ادبیات سال 1990 اهدا شد به اکتاویو پاز “برای نوشتن پرشور با افق‌های وسیع مشخص شده با هوش هیجانی و یکپارچگی انسانی”
1991 – Nadine Gordimer
جایزه سال 1991 اهدا شد به نادین گوردیمر “که از طریق حماسه‌نویسی با شکوه خود – به قول آلفرد نوبل – سود بسیار زیادی برای بشریت داشته است”
1992 – Derek Walcott
جایزه سال 1992 اهدا شد به درک والکوت “برای کاری شاعرانه و درخشنده که نتیجه یک تعهد چند فرهنگی است”
1993 – Toni Morrison
جایزه سال 1993 اهدا شد به تونی موریسون “که در رمان‌هایی با نیروی بینشی و شعر وارد می‌شود به جنبه‌ای اساسی از واقعیت آمریکا حیات می‌بخشد”
1994 – Kenzaburo Oe
جایزه سال 1994 اهدا شد به کنزابورو اوئه “که با نیروی شاعرانه دنیایی خیالی خلق می‌کند، جایی که زندگی و اسطوره متراکم می‌شوند و تصویری ناخوشایند از اوضاع بشری امروز تشکیل می‌دهند”
1995 – Seamus Heaney
جایزه سال 1995 اهدا شد به سیموس هنی “برای آثاری با زیبایی غنایی و عمق اخلاقی که معجزات روزمره و گذشته زنده را متعالی می‌کند”
1996 – Wislawa Szymborska
جایزه سال 1996 اهدا شد به ویسواوا شیمبورسکا “برای شعری که با دقت کنایه‌آمیز اجازه می‌دهد تا زمینه‌های تاریخی و بیولوژیکی در تکه‌هایی از واقعیت بشری ظاهر شود”
1997 – Dario Fo
جایزه سال 1997 اهدا شد به داریو فو
1998 – José Saramago
جایزه نوبل ادبیات سال 1998 اهدا شد به ژوزه ساراماگو “که با تمثیلاتی که از قوه تخیل، دلسوزی و کنایه برخوردار است ما را قادر می‌سازد تا بار دیگر واقعیتی وهم‌آور را درک کنیم.”
1999 – Günter Grass
جایزه نوبل ادبیات سال 1999 اهدا شد به گونتر گراس “افسانه‌های سیاه و جذاب او چهره فراموش شده تاریخ را به تصویر می‌کشد”
2000 – Gao Xingjian
جایزه سال 2000 اهدا شد به گائو شینگجیان “به دلیل اعتبار جهانی، بینش تیز و نبوغ زبانی که مسیرهای جدیدی برای رمان و درام چینی باز کرده است”
2001 – Sir Vidiadhar Surajprasad Naipaul
جایزه نوبل ادبیات سال 2001 اهدا شد به وی اس نیپال “به خاطر داشتن روایت ادراکی متحد و موشکافی در آثاری که ما را وادار می‌کند شاهد حضور تاریخ‌های سرکوب شده باشیم“
2002 – Imre Kertész
جایزه سال 2002 اهدا شد به ایمره کرتیس “به خاطر نوشتاری که تجربه شکننده فرد را در برابر خودسری وحشیانه تاریخ پشتیبانی می‌کند“
2003 – John M. Coetzee
جایزه سال 2003 اهدا شد به جان ماکسول کوتزی “که به شکل‌های بی‌شماری درگیر‌شدن غافلگیرکننده بیگانه را به تصویر می‌کشد”
2004 – Elfriede Jelinek
جایزه نوبل ادبیات سال 2004 اهدا شد به الفرید جلینک “به خاطر جریان موسیقایی صدا و ضد‌صداهایش در رمان‌ها و نمایشنامه‌هایی که با غیرت زبانی خارق العاده، پوچی کلیشه‌های جامعه و قدرت انقیاد آنها را نشان می‌دهد”
2005 – Harold Pinter
جایزه سال 2005 اهدا شد به هارولد پینتر “که در نمایشنامه‌های خود پرتگاه را پشت پرگویی‌کردن روزمره نمایان می‌کند“
2006 – Orhan Pamuk
جایزه سال 2006 اهدا شد به اورهان پاموک “که در جستجوی روح مالیخولیایی شهر زادگاه خود، نمادهای جدیدی را برای درگیری و درهم آمیختگی فرهنگ‌ها کشف کرده است“
2007 – Doris Lessing
جایزه سال 2007 اهدا شد به دوریس لسینگ “آن حماسه پرداز تجربه زن که با بدبینی، آتش و قدرت بینایی تمدن تقسیم شده‌ای را مورد بررسی دقیق قرار داده است“
2008 – Jean-Marie Gustave Le Clézio
جایزه سال 2008 اهدا شد به ژان ماری گوستاو لوکلزیو “نویسنده عزیمت‌های جدید، ماجراجویی شاعرانه و خلسه نفسانی، کاوشگر بشریت فراتر و زیر تمدن حاکم“
2009 – Herta Müller
جایزه سال 2009 اهدا شد به هرتا مولر “که با تمرکز شعر و صراحت نثر، منظره محرومان را به تصویر می‌کشد“
2010 – Mario Vargas Llosa
جایزه نوبل ادبیات سال 2010 اهدا شد به ماریو بارگاس یوسا “به خاطر نقشه‌برداری از ساختارهای قدرت و تصاویر آشفته از مقاومت، شورش و شکست فرد“
2011 – Tomas Tranströmer
جایزه نوبل ادبیات سال 2011 اهدا شد به توماس ترانسترومر “زیرا از طریق تصاویر متراکم و شفاف خود، دسترسی تازه‌ای به واقعیت به ما می‌دهد”
2012 – Mo Yan
جایزه سال 2012 اهدا شد به مو یان “که با رئالیسم توهم‌آمیز قصه‌های عامیانه، گذشته و حال را ادغام می‌کند“
2013 – Alice Munro
جایزه سال 2013 اهدا شد به آلیس مونرو “استاد داستان کوتاه معاصر”
2014 – Patrick Modiano
جایزه سال 2014 اهدا شد به پاتریک مودیانو “برای هنر حافظه‌ای که با آن تحقیر‌ناپذیرترین سرنوشت‌های بشری را برانگیخته و دنیای زندگی اشغال‌گری را کشف کرده است”
2015 – Svetlana Alexievich
جایزه سال 2015 اهدا شد به سوتلانا آلکسیویچ “به خاطر نوشته‌های چند‌صدایی‌اش، بنای یادبود رنج و شجاعت در زمان ما”
2016 – Bob Dylan
جایزه سال 2016 اهدا شد به باب دیلن “به دلیل ایجاد عبارات شعری جدید در سنت بزرگ آواز آمریکایی”
2017 – Kazuo Ishiguro
جایزه سال 2017 اهدا شد به کازوئو ایشی گورو “که در رمان‌هایی با نیروی عاطفی بزرگ، پرتگاه زیر حس واهی ارتباط ما با جهان را کشف کرده است”
2018 – Olga Tokarczuk
جایزه سال 2018 اهدا شد به اولگا توکارچوک “برای تخیل روایتی که با اشتیاق نمایانگر عبور از مرزها به عنوان شکلی از زندگی است”
2019 – Peter Handke
جایزه نوبل ادبیات سال 2019 اهدا شد به پیتر هانتکه “برای اثری تأثیرگذار که با نبوغ زبانی پیرامون و ویژگی‌های خاص انسان را کاوش کرده است”
2020 – Louise Glück
جایزه سال 2020 اهدا شد به لوییز گلیک “به خاطر صدای شاعرانه غیر قابل تردیدش که با زیبایی ریاضت وجود فردی را جهانی می‌کند”.
نظرات کاربران