بازیگری چیست؟ بازیگری سرزمینی است، بدون وصف برای آنانی که تجربه کردند و رویایی است بزرگ، برای کسانی که در خیال آن به سر می‌برند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ورود تلویزیون، کامپیوتر، موبایل و اینترنت به زندگی مردم، بازیگری تبدیل به ویترین جذابی شده است. این جذابیت و زیبایی که دنیای بازیگری به وجود آورده است، باعث ایجاد سیلی از علاقه‌مندان به این رشته و حرفه شده است. حال ما تلاش خواهیم کرد در این مطلب با مطرح کردن سوال بازیگری چیست و پاسخ آن به چند سوال اولیه دیگر که برای علاقه‌مندان بازیگری به وجود می آید، به صورت اجمالی پاسخ بدهیم.
“ بازیگری چیست؟ ” از هوش تا احساس
در پاسخ به این سوال کلیدی که بازیگری چیست، جواب‌های بیشماری میتوان داد. اما شاید در یک نگاه بتوان گفت، بازیگری هنر نمایشی است که در آن از حرکت‌ها، ژست‌ها و صداها برای جان‌بخشیدن به یک شخصیت نمایشی در صحنه تئاتر، سینما یا تلویزیون استفاده می‌شود.
بازیگری تقلیدی است از شرایط هر روزه ما در واکنش به هر لحظه از زندگی با این تفاوت که در این حرفه این لحظه‌ها و کنش‌ها خیالی است. کار بازیگر توانایی عریان‌کردن همین احساسات عمیق و واکنش‌های واقعی به این فضای خیالی است. ” فرانسوا جوزف تالما “ (François-Joseph Talma) بازیگر فرانسوی درباره‌ی اینکه بازیگری چیست، می‌گوید:
” بازیگری یک حساسیت شدید و یک هوش عمیق است. این حساسیت است که به بازیگر امکان می‌دهد چهره خود را از طریق عواطف شخصیتی که درآن بازی می‌کند نشان دهد و اهداف نویسنده، مفاهیم متن و روح آن شخصیت را به نمایش بگذارد؛ و هوش -درک درست از عملکرد شخصیت انسان- استعدادی است که موجب می‌شود این احساسات را به مخاطب انتقال دهد. “
تمامی این تعاریف در جواب به این سوال که بازیگری چیست به ما نشان می‌دهد، بازیگری نیازمند مهارتی است که به بازیگر ابزار این را می‌دهد یک شخصیت نمایشی را به نمایش بگذارد. ابزاری که به او کمک کند برای درک بهتر انسان و شناخت تمامی رفتارها و احساسات آن که میتوان این ابزار را به طور کلی بدن، بیان، حس و تخیل بازیگر دانست. برای به دست آوردن مهارت شناخت و کنترل این ابزار از ابتدای پیداش بازیگری کوشش‌های فراوانی شده است.
از پیش‌گامان و استادان تبیین روشی صحیح برای رسیدن به مهارت بازیگری که با تحقیق بر روی دست‌آوردها و تجربه‌های خویش و بازیگران و استادان قبل خود کوشیدند میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
- کنستانتین استانیسلاوسکی (Konstantin Stanislavski)
- وسولد میارهولد (Vsevolod Meyerhold)
- میخائیل چخوف (Mikhail Chekhov)
- لی استرسبرگ (Lee Strasberg)
- استلا آدلر (Stella Adler)
- سنفودر مایزنر (Sanford Meisner)
- برتولت برشت (Bertolt Brecht)
- یرژی گروتفسکی (Jerzy Grotowski)
امروزه بر اساس متدهای نظام‌مندی که این اساتید در اختیار ما گذاشته‌اند، در دانشگاهها، مدارس بازیگری و ورکشاپ‌ها به پروش علاقه‌مندان بازیگری پرداخته می‌شود.
حال با پاسخ به این سوال که بازیگری چیست به دو پرسش دیگری می‌رسیم که برای علاقه‌مندان بازیگری ایجاد می‌شود، مثل:
- رشته بازیگری چیست؟
- ورکشاپ بازیگری چیست؟
“رشته بازیگری چیست ” “ ورکشاپ بازیگری چیست ” شروع پرواز
امروزه علاقه‌مندان به رشته بازیگری هرکدام سعی می‌کنند از طریق تحصیل رشته بازیگری در دانشگاه یا آموزش در ورکشاپ‌ها وارد این حوزه شوند، اما این ورود نیازمند شناخت است و این پرسش مطرح می‌شود رشته بازیگری چیست، ورکشاپ بازیگری چیست.
اگر بخواهیم به این سوال که رشته بازیگری چیست پاسخ بدهیم، می‌توانیم بگوییم رشته بازیگری زیر‌شاخه‌ای است از رشته هنر که در دانشگاه‌های کشور دانشجو می‌پذیرد. در کشور ما این رشته به مباحث بازیگری به صورت واحدهای تئوری و عملی در دو سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد پرداخته می‌شود. در رشته بازیگری همراه با تدریس دروس تخصصی این رشته سعی می‌شود دانشجویان با بعضی از دروس رشته‌های غیر‌هنری مثل فلسفه، جامعه شناسی و ارتباطات، و دروس رشته‌های هنری مانند ادبیات، موسیقی، نقد، نور، طراحی صحنه و کارگردانی آشنا شوند.
دانشجویان با تحقیق و بررسی علمی حوزه بازیگری می‌کوشند تا در یک فضای آکادمیک دست به تجربه‌های نو و کشف نگاه جدیدی در این حوزه بزنند. هر ساله علاقه‌مندان به رشته بازیگری تلاش می‌کنند تا بتوانند در این رشته تحصیل کنند. اما تحصیل این رشته در کشورمان به دلیل شرکت در کنکور و تعداد انگشت شمار دانشگاه‌های معتبر و همچنین تعداد بسیار کم ورودی دانشگاهها کار بسیار دشواری است.
به دلیل این دشواری، تعداد زیادی از علاقه‌مندان به بازیگری برای یادگیری آن به ورکشاپ‌های بازیگری می‌روند. حال این سوال به وجود می‌آید که ورکشاپ بازیگری چیست؟ ورکشاپ بازیگری، مجموعه کلاس‌های تخصصی است که به صورت کوتاه مدت و بلند مدت در آموزشگاه‌ها بازیگری توسط اساتید این رشته تدریس می‌شود. علاقه‌مندان به بازیگری می‌توانند بر اساس نیاز به پرورش حوزهای خاص یا دوره‌های کلی در زمانبندی مختلف و با اساتید دلخواه به دوره آموزشی خود بپردازند.
امروزه به دلیل اشتیاق بالا به بازیگر شدن و حجم بسیار بالای متقاضی حضور در ورکشاپ بازیگری باعث به وجود آمدن چنین دوره‌هایی با عناوین مختلف و شکل‌های گوناگون در کشور شود. البته همانطور که در دانشگاه بازیگری سطح کشور تجربه و سطح اساتید، دانشجویان و امکانات دانشگاه باعث اعتبار بخشیدن به آن می‌شود؛ همانطور میتوان فهمید هر ورکشاپ بازیگری هم معتبر و قابل قبول نیست.
این حجم بالا تقاضا در رشته بازیگری باعث ورود افراد سودجود به آن شده است که این به شدت کار را برای علاقه‌مندان سخت می‌کند. این سودجویان دوره‌ها را با استفاده از چهره‌های شناخته شده و معروف با گرفتن پول‌هایی زیادی از هنرجو برگزار می‌کنند. اما هستند آموزشگاه‌هایی اندک که به صورت کاملا حرفهای کار خود را انجام می‌دهند و سعی در جذب استعدادها و پرورش آن دارند. از آنجا که صحبت از معایب این کلاس‌ها در بحث ما نمی‌گنجد ولی میتوان به این نکته اشاره کرد که هر چهره شناخته شده‌ای نمی‌تواند یک استاد خوب بازیگری باشد.
با ورود به فضای آکادمیک بازیگری چه از طریق دانشگاه و رشته بازیگری و چه از طریق ورکشاپ بازیگری و شرکت در این دوره‌ها، هنرجویان در طول و بعد از پایان آموزش خود به دنبال ایجاد فضای کار در این حرفه هستند. معمولا در ابتدای این فضا با شرکت در تست‌های بازیگری برای حضور در نمایش یا فیلم صورت می‌گیرد. هنرجویان در تست‌ها باید با اتود بازیگری توانایی‌های خود را نشان بدهند. حال بار دیگر پرسشی جدید به وجود می‌آید که اتود بازیگری چیست؟
“ اتود بازیگری چیست؟ ” ورود به سرزمین خیال
اتود، بازی کوتاه و خلاقانه و ساده‌ای است که هنرجویان بازیگری برای به نمایش گذاشتن توانایی‌های خود یا در پروسه رسیدن به یک شخصیت نمایش انجام می‌دهند.
اتود زدن به بازیگران علاوه بر اینکه کمک می‌کند خلاقیت خود را به نمایش بگذارد، باعث ایجاد فضای کار بر روی شخصیت‌های نمایشی را به او می‌دهد تا بتواند زوایای دیگر آن شخصیت را کشف کند.
معمولا در هر حرفهای برای جذب نیروهای جدید و تازه کار یک مصاحبه و تست وجود دارد. حرفه بازیگری هم از این قاعده خارج نیست. معمولا عوامل اجرایی نمایش‌ها یا فیلم برای شناخت هنرجویان با استعداد و تازه کار و استفاده از آنها در اثر خود، تست‌های بازیگری برگزار می‌کنند. در تست یازیگری از هنرجویان می‌خواهند که برای آنها اتود بازیگری بزنند.
این اتودها در یک یا چند حالت گرفته می‌شود، گاهی به صورت یک متن آماده که در اختیار هنرجویان قرار داده می‌شود و گاهی برای بازیگر یک فضا و موقعیت تعریف می‌کنند و اتود به صورت بداهه در آن فضای خاص زده می‌شود و گاهی به صورت چند سوال ساده در مورد شخص انجام می‌شود. به صورت مثال می‌شود به چند نمونه از این سوال‌ها و موقعیت‌ها اشاره کرد:
- در ساختمانی هستید که در حال سوختن است، در میان شما فردی را می‌بینید و می‌خواهید به او ابراز علاقه کنید.
- پس از سال‌ها حس چشایی و بویایی خود را بدست می‌آورید.
این تست‌های بازیگری با تصمیم گروه اجرایی می‌توانند حضوری یا به صورت غیر حضوری با ارسال فیلم صورت بگیرد.
کلام آخر
در پایان میتوان گفت اگر چه هنر بازیگری ویترین بسیار زیبا و جذابی دارد، ولی حرفهای است سخت که از تمام وجود انسان سرچشمه می‌گیرد. همانطور که مشاهده کردید دنیای بازیگری به حدی بی‌پایان است که با پرداخت به یک سوال ساده ” بازیگری چیست؟ “ می‌تواند هزاران سوال دیگر ایجاد کنند. این جهان بی‌انتها هنرجویان و بازیگران را مجبور می‌کند همیشه به دنبال دانش روز این حرفه و تجربه‌های جدیدی در این حوزه باشند.
نظرات کاربران