در نقد سریال Unorthodox باید گفت که غیرمومن، مینی سریال اخیر نِت‌فلیکس، بهانه‌ای نو برای بررسی موضوعی کهن است. موضوعی به نام تزاحم اعتقادات و مناسک ناشی از وقایع گذشته، با ذات و جوهر زندگی معاصر. چیزی که در تعبیر عام از آن به عنوان تحجّر یاد می‌شود. جالب اینکه اینجا نیز همچون مینی سریال شاخص دیگر سنوات اخیر با نام چرنوبیل، که به بهانه فجایع پیرامون واقعه هسته‌ای به پدیده دروغ می‌پرداخت، شکل وقایع و نوع مشکلات حادث برای کاراکتر اصلی برای ما بسیار آشناست.
از جمله نکات مهم و کلیدی در نقد سریال Unorthodox (غیرمومن)، تفاوت نگاه سریال با نمونه‌های مشابه راجع به محل و زمان وقوع قصه است. سریال راوی داستانی از قرون گذشته یا مکانی در ممالک جهان سوم (به زعم و تاکید اخیر در حال توسعه، کدام توسعه؟) نیست و جغرافیای تحجّر مربوط به مکانی در نیویورک و زمان معاصر و شاخه‌ای خاص از یهودیان است. از این رو سازندگان سریال با انتخاب چنین قصه‌ای، سعی در تغییر نگاه مخاطب راجع به موضوع از مساله‌ای متعلق به جغرافیایی خاص یا زمانی در گذشته به تمام نقاط جهان معاصر دارند. چرا که مساله حاکم، نسبت به موارد مشابه نیز علی‌رغم تجمع بیشتر در نواحی خاص از جغرافیای زمین (مشخصا خاورمیانه) بیش از آنکه ناشی از خاک مناطق موصوف باشد، ناشی از ذهن اتباع آن ممالک است. جالبتر اینکه سریال به این حد از پرداختن به موضوع نیز بسنده نمی‌کند و با پیش کشیدن بحث بارداری کاراکتر اصلی، سطح مناقشات را از زندگی در جامعه‌ای بسته و به دور از تمدن، به سطح نگاه ابزاری به زنان و بردگی آنها به قصد تولید مثل مکرر برای جبران تلفات شش میلیونی یهودیان در جنگ جهانی دوم ارتقاء می‌دهد (تاوان گذشته تا کجا؟)
از این رو شاهد اشارات مستقیم و کنایی به شخصیت‌ها و مناسبات حاکم بر جامعه متحجر محل زندگی کاراکتر اصلی و جامعه مطلوب او در قالب سکانس‌های مستقل و موازی هستیم. سکانس‌هایی مستقل همچون توصیه‌ها و ملامت‌های مشمئز‌کننده و به معنای واقعی کلمه، خاله خان باجی طور مادر و خواهر شوهر کاراکتر اصلی، برای حقنه کردن نگاه حقیر خودشان به رابطه جنسی و ارتباط زن و مرد به او و یا سکانس‌های موازی همچون مقایسه رفتار و حرکات متحجرانه شوهر و گماشته خاخام در هتل با پرو لباس توسط دختر در مرکز خرید و تماشای غریبانه اندام خودش در لباسی ساده اما امروزی که به روشنی با مقایسه آنها مخاطب، با کنتراست بالای رفتارها آشناپنداری می‌کند.. امتداد چنین نگاهی را در تقابل بین تکرار رسم و رسوم بدون تفکر در سطوح مختلف از داستان، با ابزار و موقعیت‌های ساده زندگی روزمره نیز تکرار می‌شود،
فرضا در نقطه شروع رهایی فیزیکی کاراکتر اصلی از قید و بند زندگی گذشته‌اش، وقتی راجع به دریاچه محل شنای گروه موسیقی سوال می‌کند، پسر به او می‌گوید “وقتی دیوار برلین خراب نشده بود اهالی برلین که به قصد شنا به سمت برلین غربی می‌رفتند هدف گلوله نظامیان قرار می‌گرفتند اما الان تا هر جا که دلشان بخواهد شنا می‌کنند”. یا در اولین تماس دختر با پدیده اینترنت و موتور جستجوگر گوگل، اولین سوال او مربوط به وجود خدا است. وقتی در مواجهه با پاسخ‌های متفاوت تعجب می‌کند، همراهش به او یاداوری می‌کند که جواب‌ها مختلف است و باید خودش جواب درست را انتخاب کند. خلق این موقعیتها و نحوه ارائه پاسخ در دل جامعه آزاد و اصل احترام به عقاید از جمله نکات کلیدی مد نظر سریال و سازندگان آن است.
بررسی نقاط ضعف سریال Unorthodox (غیر مومن)
از نقاط قوت سریال گفتیم اما از نقاط ضعف آن نیز نمی‌توان به آسانی چشم‌پوشی کرد. اصرار سازندگان به فشرده کردن وقایع در تنها چهار قسمت از جهاتی به ضرر سریال تمام شده (سازندگان تا این تاریخ قویا به عدم ساخت دنباله بر سریال تاکید کرده‌اند) از این رو اکثر کاراکترها پرداخت درست و حسابی نداشته و در حد تیپ رها شده‌اند.
اطلاعات مربوط به زندگی آنها خیلی سرسری و در قالب یکی دو جمله فست فودی به مخاطب عرضه شده و جز همراهی با کاراکتر اصلی، نقش چندانی نداشته و همذات‌پنداری ایجاد نمی‌کنند. از طرف دیگر نوع برخورد جامعه آزاد با کاراکتر اصلی، بیش از حد فانتزی و به دور از واقعیت است و از این منظر برای لذت از سریال باید کمی به منطق شاه پریان پناه برد! که البته با توجه به محاسن متعدد سریال و زمان محدود آن معایب غیر قابل اغماضی نیست.
در انتها آنچه شایان توجه ویژه است و باید در نقد سریال Unorthodox به آن تاکید داشت، بازی فوق‌العاده و فراتر از انتظار خانم شیرا هاس، در نقش کاراکتر اصلی سریال است. هاس با استفاده فوق تصور از زبان بدن و تکیه بر اندام ظریف و شکننده‌اش به عنوان عامل القای حس آسیب‌پذیری کاراکتر به مخاطب و بازی سنجیده و میمیک فوق‌العاده صورت، برگی جدید به بازی‌های شاخص دهه‌های اخیر سینما و تلویزیون اضافه می‌کند و فراتر از نقش‌آفرینی‌های سنوات اخیر، به محض شروع سریال، مخاطب را میخکوب می‌کند تا جایی که با اطمینان می‌توان حضور و نقش آفرینی او را بزرگترین دستاورد سریال دانست
نظرات کاربران