در مطلب قبل موسیقی اِنکا و پاپ سنتی ژاپن و میچیا میهاشی خواننده و گسترش دهندهی این سبک موسیقی را معرفی کردیم. اینبار میخواهیم دربارهی موسیقی فولک جنوب ژاپن صحبت کنیم. باوجود کم بودن مساحت ژاپن، این کشور از جزایر مختلف تشکیل شده که هر کدام ویژگیهای فرهنگی و موسیقایی متفاوتی دارند. اوکیناوا در جنوب ژاپن و یکی از کم جمعیت ترین جزایر آن است. این منطقه در گذشتهی دور تحت امر امپراطوری ریوکیو بوده است که بخشهایی از چین و جزایر جنوبی ژاپن را تحت کنترل خود داشت. موسیقی فولک اوکیناوا نیز تحت تاثیر این امپراطوری بوده است.
شوکیچی کینا فرزند یک نوازندهی شِمیسن (ساز فولک ژاپنی) است. وقتی کینا در سال ۱۹۴۸ در شهر کوزا جزیره اوکیناوا بدنیا آمد، هیچ کس فکر نمیکرد که او روزی آواهای دلنشین موسیقی فولک اوکیناوا را با موسیقی راک و رِگا در هم آمیزد. موسیقی رِگا که از موسیقی جامائیکا ریشه گرفت و در دهه ۶۰ در نیواورلئانِ آمریکا در کنار جز و بلوز رشد کرد حالا دستمایهی یک موسیقیدان ژاپنی اهل اوکیناوا شده بود و چه تلفیق شیرین و دلپذیری از آن بیرون آمد. قبل از معرفی آثار و زندگی شوکیچی کینا مختصری دربارهی تاریخچه و گوناگونی ژانرهای موسیقی در اوکیناوا صحبت میکنیم.
موسیقی جزیره اوکیناوا
بطور کلی یکی از ٰسبکهایی که از گذشته در تمام ژاپن وجود داشتهاست موسیقی درباری است. همانطور که گفتیم به سبب آنکه اوکیناوا در دوران مدیوال تحت سیطرهی امپراطوری ریوکیو بوده، کورت میوزیک یا موسیقی درباری آن نیز با موسیقی درباری ژاپن تفاوت دارد. در کنار این، موسیقی فولک اوکیناوا نیز جریان داشت. بطورکلی ژاپنیها از اصطلاح مینیو برای انواع موسیقی فولکشان استفاده میکنند.
موسیقی مینیو در اوکیناوا شامل آوازهای محلی میشد که با همراهی یک یا چند ساز سانشین خوانده میشدند. سانشین ورژن قدیمیتر ساز معروف شِمیسن است. شمیسن سازی است که در اکثر نقاط ژاپن به کرات استفاده میشود. سانشین گاهی اوقات به ساز بانجو که یک ساز محلی قاره آمریکاست تشبیه میشود. شاید دلیل این امر شباهت صدای این دو ساز و استفاده از گامهای پنتاتونیک باشد. شوکیچی کینا از همین شباهت صدایی و فاصلهای در تلفیق موسیقی اوکیناوا با راک و رِگا بهره برده است.
اوکیناوا و دیگر جزایری که تحت قلمرو ریوکیو بودند در نیمه دوم قرن هفدهم به سلطهی امپراطوری بزرگ ژاپن درآمدند. این باعث شد که علاوه بر موسیقی درباری و موسیقی فولک یا مینیو، گونههای دیگری از موسیقی مردمی در اوکیناوا ظهور کنند. در همین راستا بعد از پایان جنگ جهانی دوم موسیقیدانان و نوازندگان محلی اوکیناوا نظیر شوکیچی کینا، تحت تاثیر موسیقی راک و دیگر ژانرهای موسیقی آمریکا موسیقی فولک خود را گسترش دادند.
معرفی شوکیچی کینا و آثارش
شوکیچی کینا در سال ۱۹۶۸ گروه چمپوز را تشکیل داد. او بهترین آثارش را در همین گروه خلق کرد. البته کینا همکاریهای زیادی با موسیقیدانهای بینالمللی نظیر ری کودر و دیوید برن داشت. او در مراسم فرهنگی المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا در کنار موسیقیدانهای بزرگی اجرا کرد و تا کنون آثارش توسط موسیقیدانهای بینالمللی زیادی بازسازی و کاور شده است.
دانلود موسیقی Jing Jing از Shoukichi kina
این همکاریهای بینالمللی باعث شد تا آثار کینا در طیف سبکهای مختلفی قرار بگیرد. برای مثال می توان به قطعهی جینگ جینگ اشاره کرد. در این قطعه ملودی نوازی زیبای ساز شمیسن کنار موسیقی راک قرار گرفته است. کینا در flowers for your heart (گلهایی برای قلب شما) آواز اصیل اوکیناوایی را با موسیقی رِگا تلفیق کرده است. این قطعه بینالمللی ترین اثر کینا است و بارها توسط دیگران بازخوانی شده است. قطعهی هایسای اوجیسان (سلام عمو) ریتمهای راک و رگا و شمیسن را خورد کرده و تلفیق جدیدی ساخته است. همچنین قطعهی باسا جووِ سانچا چنان ریتم و لحن موسیقیای دارد که مخاطب احساس میکند به تماشای تصویر یک گاوچران دنیای فیلمهای وسترن در دشتهای اوکیناوا نشسته است.
دانلود موسیقی Subete no Hito ازShoukichi Kina & Ry Cooder
دانلود موسیقی Basha gua Suncha از Shoukichi Kina
ناگفته نماند که کینا از ابتدا یک فعال مدنی در راستای صلح جهانی بود. او تلاشهایی زیادی در این زمینه کرد که از جملهی آنها میتوان به برگزاری کنسرت در کشورهای جنگ زده و پیامهای صلحای که او در کنسرتهای خود به مخاطبانش میداد اشاره کرد.
اریگاتو گوزای ماشیتا